සංස්කාරක සටහන: – මෙම කෙටි සටහන රිටිගල ජයසේන විසින් 2012 වසරේ අප්‍රේල් 10 වන දින සිය ෆේස්බුක් ගිණුම හරහා පළ කරන ලද්දකි. පසුව මෙම ලිපියේ සංස්කරණයක් 2013 වසරේ එවකට සක්‍රීය තිබුණු srilankanatheists.wordpress.com බ්ලොග් අඩවියේද පළවිණි.
************************************************************************
අරමුණ කුමක් උනත්, මානසිකත්වය කුමක් වුවත් “දන් දීම” කියන ක්‍රියාව සිදුකිරීම හොඳයි. හැබැයි වඩා හොඳ දේ තමයි “අන්‍යොන්‍ය උපකාරය” කියන සංකල්පය. ඔය “පිනට දීම” කියන මානසිකත්වයේ ඉන්න උදවිය එහෙම කරන්නෙ ලබන්නාගේ හා සමස්ත සමාජයේ අභිවෘද්දිය අරමුණු කරගෙන නොවේ; තමන්ට පින් හෙවත් “පරලොවට ලකුනු” රැස් කිරීම කියන ආත්මාර්ථකාමී අරමුනක් වෙනුවෙන්. මේ වැරදි අරමුන නිසා එතරම් ඵලදායි නොවන කාර්යයන් සඳහා තමයි කාලය/ශ්‍රමය/ධනය වැයකරන්නේ. මේ “පින් කැමති” කට්ටිය බොහොම කැමතියි සමාජයේ “පින් ටාගට්” තියෙන එකට. ඒ නිසා මේ අය හිගන්නන්ට, අනාථ ලමයින්ට හරි කැමතියි. මිනිස්සු හිඟන තත්වයට වැටීම හෝ අනාථ දරුවන් ඇතිවීමට හේතු සාධක වන කරුනු නැතිකිරීමට සිය කාලය/ශ්‍රමය/ධනය වැය කිරීමට වඩා මේ අය කැමතියි ඒ තත්වෙට පත්වෙලා ඉන්න උදවියට “අනේ අපොයි පවු නේද?” කියල “පින් තකා” දන් දෙන්න.
මගේ පවුලේ උදවිය නිතර ආධාර කරන ලමා නිවාසයක් තියෙනව බෞද්ධ සංගමකින් පවත්වාගෙන යන. ඉස්සර මෙකේ හරිම හිරිකිත වැඩක් උනා. (දැන් නම් ඒ වැඩෙ නවත්වල තියෙන්නේ) මේ ලමා නිවාසෙ ආහාර වේල් වෙන් කරගෙන ලබාදෙන්න පුලුවන්. මේ ආහාර වේල දැන් උනත් හඳුන්වන්නේ “දානෙ” කියන නමින්. අඩුගානෙ ඉස්සරහට වත් මිනිස්සු “උදේ කෑම”, “දවල් කෑම” මිසක් “දානෙ” කියල මේක හඳුන්වන එක නවත්වයි කියල හිතනවා. කිසියම් හේතුවක් නිසා අසරන වෙච්ච ලමා පිරිසක් අපේ “පින් ටාගට්” බවට පත්කරගෙන “පින් ෆැන්ටසි” ඉටු කරගන්න පාවිච්චි කරන එක වැරදියි.
මේ කෑම වේල් අරගෙන එන උදවිය කරන තව නරක වැඩක් තමයි ලමයි මේවා කනකොට අර සත්තුන්ට කන්න දැම්ම වගේ පවුල් පිටින් වටවෙලා ලමයි කන හැටි බලාගෙන ඉඳිම. මෙකේ ඇති අමිහිරි ගතිය පොඩ්ඩක් අඩු කරන්න මගේ පවුලේ අයගේ උපක්‍රමය තමයි ගෙනාපු කෑම තමනුත් බෙදාගෙන ලමයි එක්ක ඉඳගෙන තමනුත් කෑම. ඒ උනාට බොහෝ දෙනා පුරුදුවෙලා ඉන්නෙ ඔහේ කන දිහා බලා ඉන්න එක.
අර දැන් නවත්වලා තියෙන නමුත් ඉස්සර මේකෙ උන කැත වැඩෙ තමයි, මේ “දානය ලබාදීම” කරන උදවියට “පින් පැමිනවීමක්” මේ ලමුන් ලවා කරවීම. අර යාචකයන් පාවිච්චි කරන ස්වරයකින් යාදින්නක් සමග ගාථා කීපයක් කියවල. “අනේ මේ පව්කාර අසරණ අපිට දන් ලබාදීම ගැන පිං ලැබෙන්න ඔනේ” වගේ තේරුමක් දෙන යාදින්නක් තමයි කියවන්නෙ. සමාජයක් වශයෙන් අපි කලයුතු දේ නම් අපේම වරදවල් නිසා අසරන භාවයට පත්, දෙමාපිය ආදරය/රැකවරන නොලබන මේ දරුවන්ට පුලුවන් තරම සම වයසේ අනික් ලමයිට ලැබෙන ජීවිතයක්/ලමා කාලයක් ලබාදීම හා ගෞරවයක් ඇතිව සැලකීම මිසක් ඔවුන් අපේ “පින් ඉලක්ක” බවට පත්කිරීම නොවේ. කොහොම උනත් මේ ලමා නිවාසයෙ නව පරිපාලනය මේ කැත සිරිත ඉවත් කරල තියෙන්නේ. ආහාර වේල් ලබාදෙන පිරිසට සරල ස්තූතියක් පමනක් කරල පාසැලට පිටත් වෙන එක තමයි දැන් ඒ දරුවන් කරන්නෙ. මේක හොඳ ප්‍රවනතාවයක්.
ලංකාවෙ මිනිස්සු ආගමික සංස්කෘතිය විසින් පුහුනු කරපු එක්තරා ක්‍රමයකට තමයි මේ දේවල් කරන්නෙ. ඒ නිසා තමයි ආධාර ලබන පාර්ශවය තමන්ගෙ අසරණ බව ප්‍රදර්ශනය කිරීම හා ‘පින් ලැබෙන වැඩක්’ කියල ආධාර දෙන පාර්ශවයට ඒත්තු ගැන්වෙන විදිහට මේව සකස් වෙලා තියෙන්නෙ. සමහරු කියන්න පුලුවන් මේ ආගමික රටාව නිසා තමයි මේ තරමටවත් මේ වගේ තැන් වලට ආධාර ලැබෙන්නෙ, ඕක නැත්තම් මොකෙක්වක් ඔය තැන් දිහා ඇහැක් ඇරල බලන්නෙ නෑ කියල. ඒ කතාව ඇත්තක් තියෙනවා; නමුත් මිනිස්සු පුරුදු වෙලා ඉන්න සමහර හිරිකිත දේවල් වෙනස් කරල, මේවාට මානුෂික මුහුනුවරක් දෙන්න ඒ ඒ ආගමික දේවල් මෙහෙයවන පාර්ශව වලට හා ආගමික පූජක/පූජ්‍ය පක්ෂයට පුලුවන්.
නිරාගමික දේවාලය 
අලුත්ම ප්‍රතිචාර